1 00:00:00,000 --> 00:00:06,000 Τα αστρικά σμήνη μοιάζουν με πυροτεχνήματα στον ουρανό 2 00:00:06,000 --> 00:00:10,000 και αποτελούν αγαπημένο αντικείμενο παρατήρησης για τους αστρονόμους 3 00:00:11,000 --> 00:00:16,000 Το Χαμπλ παρατήρησε μεγάλο αριθμό από αυτά τα κοσμικά στολίδια 4 00:00:16,000 --> 00:00:20,000 καταγράφοντας και μελετώντας τα για να ανακαλύψει τα μυστικά τους. 5 00:00:21,000 --> 00:00:28,000 Αυτή η νέα εικόνα από το Χαμπλ δείχνει ένα σφαιρικό σμήνος, γνωστό με το όνομα Messier 15 6 00:00:29,000 --> 00:00:39,000 Εκτός του ότι περιλαμβάνει 100 000 παλιά άστρα, αυτό το σμήνος κρύβει κάτι σκοτεινό και μυστήριο στο εσωτερικό του. 7 00:00:54,000 --> 00:00:58,000 Hubblecast 69: Τι έμαθε το Χαμπλ από τα αστρικά σμήνη; 8 00:01:00,000 --> 00:01:06,000 Τα αστρικά σμήνη είναι από τα ομορφότερα ουράνια αντικείμενα 9 00:01:06,000 --> 00:01:12,000 Το Χαμπλ έχει παρατηρήσει πολλά από αυτά με το πέρασμα των χρόνων - όμως δεν το έκανε μόνο για να τα απεικονίσει 10 00:01:12,000 --> 00:01:18,000 Αυτά τα σμήνη είναι εξαιρετικά χρήσιμα για τους αστρονόμους που τα μελετούν 11 00:01:18,000 --> 00:01:21,000 Τι μπορούν να μας πουν για το Σύμπαν; 12 00:01:25,000 --> 00:01:30,000 Υπάρχουν δύο κύριοι τύποι αστρικών σμηνών: 13 00:01:30,000 --> 00:01:32,000 Ανοικτά, 14 00:01:32,000 --> 00:01:35,000 και Σφαιρικά. 15 00:01:37,000 --> 00:01:44,000 Τα περισσότερα άστρα, όπως και ο Ήλιος μας, θεωρείται ότι δημιουργήθηκαν μέσα σε ανοικτά αστρικά σμήνη 16 00:01:44,000 --> 00:01:49,000 ομάδες χιλιάδων άστρων σε ήπια βαρυτική αλληλεπίδραση μεταξύ τους 17 00:01:49,000 --> 00:01:58,000 καταδικασμένα να διασπαρούν μέσα στον γαλαξία που τα φιλοξενεί μόλις ωριμάσει το σμήνος και διαλυθεί το αέριό του. 18 00:01:58,000 --> 00:02:07,000 Τα Σφαιρικά Σμήνη είναι διαφορετικά. Είναι μεγάλες σφαίρες παλαιών άστρων που περιφέρονται γύρω από το κέντρο των γαλαξιών 19 00:02:07,000 --> 00:02:16,000 Πολλά από αυτά είναι απομεινάρια μικρών γαλαξιών, που καταβροχθίσθηκαν από μεγάλους συνοδούς τους στην πάροδο της ιστορίας του Σύμπαντος. 20 00:02:19,000 --> 00:02:22,000 Το Χαμπλ εξερεύνησε πολλά σφαιρικά σμήνη 21 00:02:22,000 --> 00:02:33,000 Στο Γαλαξία μας μόνο υπάρχουν περισσότεροι από 150 τέτοιοι αστρικοί δορυφόροι και η διακριτική ικανότητα του Χαμπλ μπορεί να ξεχωρίσει τα μεμονωμένα άστρα τους. 22 00:02:33,000 --> 00:02:41,000 Αυτό έχει επιτρέψει στο Χαμπλ να παρατηρήσει αυτά τα αστρικά σμήνη με εξαιρετική λεπτομέρεια. 23 00:02:42,000 --> 00:02:52,000 Το Χαμπλ έχει παράξει τις πιο μακρινές και πιο λεπτομερειακές εικόνες ενός γαλαξία εκτός του δικού μας: του γαλαξία της Ανδρομέδας, 24 00:02:53,000 --> 00:03:00,000 εντοπίζοντας διαφορετικά αστρικά σμήνη και διακρίνοντας ακόμη και τα μεμονωμένα άστρα τους. 25 00:03:01,000 --> 00:03:07,000 Κατέγραψε μία ομάδα λευκών νάνων στο NGC 6397 26 00:03:07,000 --> 00:03:15,000 Αυτά τα αρχαία, θνήσκοντα άστρα είναι τα ασθενέστερα που έχουν παρατηρηθεί σε σφαιρικά σμήνη. 27 00:03:15,000 --> 00:03:20,000 Οδήγησαν στην πρώτη ακριβή μέτρηση της ηλικίας των σμηνών. 28 00:03:22,000 --> 00:03:27,000 Το Χαμπλ εντόπισε επίσης τη μεγαλύτερη ομάδα σφαιρικών σμηνών που έχει βρεθεί, 29 00:03:27,000 --> 00:03:37,000 160 000, να περιφέρονται γύρω από τη καρδιά του γαλαξιακού σμήνους Abell 1689. 30 00:03:38,000 --> 00:03:46,000 Μελέτησε τα σμήνη του Γαλαξία μας για να κατανοήσουμε πώς διαφορετικά άστρα γερνούν με διαφορετικό ρυθμό, 31 00:03:46,000 --> 00:03:59,000 και εξέτασε γιατί μερικά σμήνη φαίνεται να φιλοξενούν διαφορετικές γενιές άστρων ενώ άλλα αποτελούνται από άστρα της ίδιας περίπου ηλικίας. 32 00:04:03,000 --> 00:04:09,000 Τώρα, το Χαμπλ παρατήρησε το σφαιρικό σμήνος Messier 15, 33 00:04:09,000 --> 00:04:16,000 ένα από τα παλαιότερα γνωστά σφαιρικά σμήνη στο γαλαξία μας, ηλικίας περίπου 12 δις ετών. 34 00:04:16,000 --> 00:04:29,000 Η εικόνα του Messier 15 θυμίζει εντυπωσιακό πυροτέχνημα, με συστάδες χρυσών και λαμπρών μπλε άστρων σε όλη του την έκταση. 35 00:04:30,000 --> 00:04:41,000 Το Messier 15 φιλοξενεί ένα πλανητικό νεφέλωμα γνωστό ως Pease 1 - το πρώτο σφαιρικό σμήνος στο οποίο παρατηρήθηκε ένα τέτοιο αντικείμενο. 36 00:04:41,000 --> 00:04:48,000 Ακόμη και σήμερα, έχουν ανακαλυφθεί τρία μόνο παρόμοια σμήνη να διαθέτουν πλανητικό νεφέλωμα. 37 00:04:50,000 --> 00:04:53,000 Παρόλα αυτά, δεν είναι όλα όπως φαίνονται - 38 00:04:53,000 --> 00:04:58,000 αυτό το λαμπρό κόσμημα έχει κρυμμένα μυστικά 39 00:04:58,000 --> 00:05:08,000 Αστρονόμοι που μελέτησαν το Messier 15 με το Χαμπλ το 2002 ανακάλυψαν κάτι σκοτεινό και μυστηριώδες μέσα του. 40 00:05:09,000 --> 00:05:13,000 Υπάρχουν δύο πιθανές εξηγήσεις για αυτό το παράξενο εύρημα 41 00:05:13,000 --> 00:05:24,000 Είτε είναι μία ομάδα σκοτεινών, υπέρπυκνων άστρων νετρονίων, είτε μία σπάνια, εξωτική μέσης μάζας μελανή οπή 42 00:05:24,000 --> 00:05:35,000 Η μελέτη τέτοιων ασυνήθιστων μελανών οπών μπορεί να μας αποκαλύψει πώς τέτοια αντικείμενα μεγαλώνουν και εξελίσσονται τόσο σε αστρικά σμήνη όσο και σε γαλαξίες. 43 00:05:41,000 --> 00:05:45,000 Το Hubblecast είναι μία παραγωγή του ESA/Hubble στο Ευρωπαϊκό Νότιο Αστεροσκοπείο στη Γερμανία. 44 00:05:45,000 --> 00:05:50,000 Η αποστολή του Χαμπλ αποτελεί διεθνή συνεργασία μεταξύ της NASA και του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος. 45 00:05:51,000 --> 00:05:54,000 www.spacetelescope.org 46 00:05:56,000 --> 00:06:00,000 Κείμενα: ESA/Hubble. Μετάφραση: Μανώλης Ζούλιας (ESON)