1 00:00:00,000 --> 00:00:07,000 Czy zastanawialiście się kiedyś, dlaczego niektóre teleskopy są wysyłane w przestrzeń kosmiczną, podczas gdy inne są zbudowane na odległych szczytach gór? 2 00:00:07,000 --> 00:00:09,000 Co jest rzeczywiście najlepsze dla astronomii? 3 00:00:09,000 --> 00:00:17,000 Tutaj zapewniamy miejsce w pierwszym rzędzie w walce o nieuchwytne fotony z głębokiego kosmosu - jest to walka gigantycznych teleskopów? 4 00:00:35,000 --> 00:00:37,000 Oto Hubblecast! 5 00:00:37,000 --> 00:00:47,000 Wiadomości i obrazy z Kosmicznego Teleskopu Hubble'a NASA/ESA. Podróże w czasie i przestrzeni wraz z naszym prowadzącym dr J. a.k.a Joe Liske. 6 00:00:48,000 --> 00:00:50,000 Witajcie w Hubblecast! 7 00:00:50,000 --> 00:00:55,000 Teraz, gdy byłem dzieckiem, często wpatrywałem się w nocne niebo, zastanawiając się, o co w tym wszystkim chodzi. 8 00:00:55,000 --> 00:01:01,000 Wtedy zwykle korzystałem ze swoich oczu lub co najwyżej z lornetki. 9 00:01:01,000 --> 00:01:06,000 Ale astronomowie mają teleskopy, które są dużo potężniejsze niż gołe oko 10 00:01:06,000 --> 00:01:10,000 i które mogą być używane w celu wykrycia najsłabszych i najbardziej odległych obiektów we Wszechświecie. 11 00:01:20,000 --> 00:01:28,000 Teraz, w dzisiejszym Hubblecast odstawimy trochę nasz zwykły napływ niesamowitych odkryć i obrazów z Kosmicznego Teleskopu Hubble'a NASA/ESA 12 00:01:28,000 --> 00:01:33,000 i spojrzymy na najbardziej podstawowe narzędzie używane przez astronomów - teleskop. 13 00:01:33,000 --> 00:01:41,000 Wszystko to zaczęło się prawie 400 lat temu, kiedy Galileusz po raz pierwszy spojrzał na Wszechświat przez mały teleskop. 14 00:01:41,000 --> 00:01:49,000 Ta doniosła chwila będzie naprawdę świętowana w 2009 roku, który został ogłoszony Międzynarodowym Rokiem Astronomii. 15 00:01:51,000 --> 00:01:55,000 Dziś mamy teleskopy w wielu różnych rozmiarach i kształtach. Niektóre są na ziemi, 16 00:01:56,000 --> 00:02:03,000 jak Bardzo Duży Teleskop (VLT) ESO, zlokalizowany na odległej, 2600-metrowej górze, na pustyni Atacama w Chile - 17 00:02:03,000 --> 00:02:07,000 widzimy go tu, na jednym z najbardziej zaawansowanych modeli komputerowych jaki kiedykolwiek powstał. 18 00:02:47,000 --> 00:02:54,000 Niektóre teleskopy znajdują się w przestrzeni, jak Kosmiczny Teleskop Hubble'a, orbitujący prawie 600 km nad Ziemią. 19 00:03:07,000 --> 00:03:09,000 Więc, jak działa teleskop? 20 00:03:09,000 --> 00:03:19,000 Cóż, wspólne dla prawie wszystkich teleskopów, niezależnie od wielkości i celów jest to, że mają one lustra, niektóre instrumenty i systemy wsparcia. 21 00:03:19,000 --> 00:03:27,000 Główną funkcją lustra jest zebranie tak dużo światła jak to możliwe, z odległych gwiazd i galaktyk. Tu nie ma nic do powiększenia 22 00:03:28,000 --> 00:03:33,000 jak wielu ludzi sądzi. Istnieje szereg drugorzędnych zwierciadeł, które wysyłają światło do instrumentów. 23 00:03:33,000 --> 00:03:36,000 Są dwa główne typy instrumentów. 24 00:03:36,000 --> 00:03:43,000 Po pierwsze, są to kamery, które robią to, co każdy zwykły aparat cyfrowy - biorą obrazy. 25 00:03:43,000 --> 00:03:54,000 Potem są spektrografy, które rozszczepiają światło na jego poszczególne kolory, jak tęcza, co może powiedzieć dużo o fizyce odległych obiektów. 26 00:03:55,000 --> 00:04:04,000 Genialni inżynierowie i pomysłowi astronomowie z całego świata rywalizują w naukowej bitwie o to, jak odsłonić tajemnice Wszechświata. 27 00:04:04,000 --> 00:04:12,000 Więc, kto wygrywa? Czy naziemne teleskopy są lepsze, bo są większe i zbierają więcej światła z jansych gwiazd i galaktyk? 28 00:04:12,000 --> 00:04:19,000 Czy kosmiczne teleskopy wygrywają wyścig, bo mogą dawać ostrzejsze zdjęcia ponad chmurami i przeszkadzającą atmosferą? 29 00:04:19,000 --> 00:04:23,000 W tym rozrachunku, naziemna astronomia szybko nadrabia zaległości. 30 00:04:23,000 --> 00:04:30,000 Zaawansowane techniki optyczne, takie jak adaptywna, zostały opracowane w celu skorygowania migotań od atmosfery! 31 00:04:30,000 --> 00:04:34,000 Z drugiej strony jednak atmosfera blokuje niektóre długości fal świetlnych. 32 00:04:34,000 --> 00:04:42,000 Tylko kosmiczne teleskopy, takie jak Hubble, unoszące się ponad atmosferą mogą uzyskać dostęp do ultrafioletowej i podczerwonej części widma, 33 00:04:42,000 --> 00:04:44,000 które są niewidoczne z ziemi. 34 00:04:44,000 --> 00:04:50,000 Teleskopy naziemne z kolei mogą obserwować większe obszary nieba za jednym zamachem, 35 00:04:50,000 --> 00:04:56,000 i zwykle mają więcej specjalistycznych instrumentów, które łatwiej wymienić, gdy opracowane są nowe technologie. 36 00:04:57,000 --> 00:05:07,000 Oczywiście byłby to o wiele bardziej ekscytujący odcinek Hubblecast, gdybyśmy mogli pokazać krwawą bitwę pomiędzy wściekłymi naziemnymi i kosmicznymi astronomami. 37 00:05:07,000 --> 00:05:12,000 Ale w rzeczywistości nie ma bitwy pomiędzy naziemnymi i kosmicznymi teleskopami. 38 00:05:12,000 --> 00:05:20,000 Grupy obserwacyjne często używają kombinacji różnych teleskopów, na ziemi i w przestrzeni, aby rozwiązać zagadki Wszechświata. 39 00:05:21,000 --> 00:05:24,000 Więc najważniejsze jest to, że nie jest to konkurencja. 40 00:05:24,000 --> 00:05:29,000 To synergia i uzupełnianie się pomiędzy wszystkimi rodzajami teleskopów, nie istotne, 41 00:05:29,000 --> 00:05:35,000 czy są one małe czy duże, na Południowej czy Północnej półkuli, na ziemi czy w kosmosie. 42 00:05:35,000 --> 00:05:42,000 Istotne jest to, czy pracują one na rzecz jednej sprawy: odkrywanie tajemnic otaczającego nas świata. 43 00:05:44,000 --> 00:05:46,000 Tu dr J. z Hubblecast, 44 00:05:46,000 --> 00:05:53,000 który przy okazji, począwszy od dziś, będzie dostępny w najwyższej rozdzielczości ze spacetelescope.org. 45 00:05:54,000 --> 00:05:58,000 Hubblecast został wyprodukowany przez ESA/Hubble w Europejskim Obserwatorium Południowym w Niemczech. 46 00:05:58,000 --> 00:06:03,000 Hubble to misja NASA i Europejskiej Agencji Kosmicznej.