1 00:00:00,000 --> 00:00:05,431 Вселенскиот телескоп Хабл веќе 26 години ни обезбедува проникливи опсервации. 2 00:00:05,432 --> 00:00:07,335 Но што е следно? 3 00:00:08,000 --> 00:00:12,583 Во последните 2 години ги прашувавме нашите најлојални корисници, 4 00:00:12,600 --> 00:00:14,404 протагонисти и членови на персоналот 5 00:00:14,649 --> 00:00:18,341 за нивните очекувања од од телескопот во иднина. 6 00:00:19,000 --> 00:00:21,600 Сега е време да ги споделиме нивните одговори 7 00:00:21,700 --> 00:00:24,863 и надежи за иднината на Хабл. 8 00:00:25,000 --> 00:00:26,200 По 30 години, 9 00:00:26,200 --> 00:00:29,937 Хабл ќе биде запаметен како телескопот кој ја промени сликата за Вселената. 10 00:00:29,937 --> 00:00:33,850 Мислам дека тоа наследство е обезбедено. Поинтересно е она што ќе биде направено следно 11 00:00:33,850 --> 00:00:36,741 и како тоа ќе ја постави основата за телескопот Џејмс Веб? 12 00:00:54,200 --> 00:00:57,500 Наследството на Хабл е непобитно 13 00:00:57,510 --> 00:00:59,177 а истражувањата кои ги започна 14 00:00:59,177 --> 00:01:03,240 веќе имаат направено големо влијание врз нашето познавање од Вселената. 15 00:01:05,200 --> 00:01:07,908 Мислам, ни кажа колку е стара Вселената, 16 00:01:08,100 --> 00:01:10,516 ни кажа како изгледале првите галаксии. 17 00:01:10,516 --> 00:01:12,605 А исто така ни даде и голем број на прекрасни слики 18 00:01:12,605 --> 00:01:15,900 и ја вклучи јавноста во астрономијата 19 00:01:15,900 --> 00:01:19,550 на начин на кој претходните телескопи во историјата не успеале. 20 00:01:19,550 --> 00:01:22,300 Воедно претставува и најпродуктивниот телескоп во човечката историја. 21 00:01:22,600 --> 00:01:26,098 Наместо да гледаме кон минатите достигнувања на Хабл, 22 00:01:26,098 --> 00:01:28,652 време е да погледнеме во иднината. 23 00:01:28,652 --> 00:01:32,390 Што може да се очекува од овој телескоп во иднина? 24 00:01:32,900 --> 00:01:35,700 Хабл остави големо поле за истражување, 25 00:01:35,700 --> 00:01:38,235 а тоа се егзо - планетите 26 00:01:38,235 --> 00:01:40,905 - планетите кои орбитираат други ѕвезди. 27 00:01:40,906 --> 00:01:43,900 Планети кои, во моментот на лансирањето на Хабл, 28 00:01:43,900 --> 00:01:45,842 ги немавме видено пред тоа. 29 00:01:45,842 --> 00:01:51,090 Сега, кога постојат повеќе телескопи кои трагаат по овие вонземски светови 30 00:01:51,095 --> 00:01:54,344 од кои до сега се откриени приближно 2000. 31 00:01:58,950 --> 00:02:01,787 Кога еднаш ќе бидат идентификувани, 32 00:02:01,787 --> 00:02:06,013 Хабл игра клучна улога во откривањето на нивната природа: 33 00:02:06,013 --> 00:02:07,592 Колку се топли? 34 00:02:07,600 --> 00:02:09,658 Од што се изградени? 35 00:02:09,658 --> 00:02:11,200 Колку вода имаат? 36 00:02:11,200 --> 00:02:13,443 И многу повеќе. 37 00:02:13,600 --> 00:02:16,200 Бидејќи темпото на откривање на егзо - планети е толку брзо, 38 00:02:16,300 --> 00:02:19,457 а полето на егзо - планетите се развива многу брзо, 39 00:02:19,457 --> 00:02:21,850 планетите кои треба сега да ги проучуваме се многу подобри 40 00:02:21,860 --> 00:02:23,900 во споредба со пред неколку години 41 00:02:23,950 --> 00:02:26,800 а ова ќе продолжи се до крајот на животниот век на Хабл. 42 00:02:26,810 --> 00:02:27,500 Со секоја последователна година 43 00:02:27,500 --> 00:02:29,650 се откриваат нови и подобри планети за истражување 44 00:02:29,650 --> 00:02:32,450 за кои не сме знаеле во текот на ланската година, понекогаш и во текот на претходниот месец! 45 00:02:32,500 --> 00:02:36,200 Знаете, вистинското темпо на откривање е толку возбудливо. 46 00:02:40,800 --> 00:02:42,970 Сегашните спектрални способности на Хабл, 47 00:02:42,980 --> 00:02:45,550 се значително подобри од оние со кои располагаше пред неколку години 48 00:02:45,550 --> 00:02:50,723 така што, научните прашања кои ги поставуваме денес се доста спектакуларни: 49 00:02:50,780 --> 00:02:53,600 Колку вода има на една планета? 50 00:02:53,600 --> 00:02:59,000 Можно е да се изврши мапирање на една планета и да се види едната нејзина страна и да се спореди со другата. 51 00:02:59,002 --> 00:03:02,000 Значи постојат научни прашања кои во иднина ќе се обидеме да ги одговориме 52 00:03:02,000 --> 00:03:05,759 за кои сметам дека ќе ги изненадат луѓето. 53 00:03:07,000 --> 00:03:09,567 Егзо - планетите кои ги проучува Хабл, 54 00:03:09,600 --> 00:03:11,550 за кои не може да се каже дека се наши блиски соседи, 55 00:03:11,550 --> 00:03:13,800 се наоѓаат во нашата галаксија. 56 00:03:14,500 --> 00:03:18,600 Се откриваат и други егзо - планети кои се наоѓаат и на поголеми растојанија од нас. 57 00:03:20,309 --> 00:03:22,450 Хабловите длабоки полиња 58 00:03:22,550 --> 00:03:27,296 се сметаат за едни од највлијателните слики кои биле направени со телескопот. 59 00:03:27,296 --> 00:03:31,350 Но, Хабл може да ѕирне и подлабоко во Вселената 60 00:03:31,546 --> 00:03:37,165 со користење на природните леќи на Вселената за да ги зголемиме далечните објекти - 61 00:03:37,165 --> 00:03:41,414 нешто кое беше направено преку програмата за Гранични полиња. 62 00:03:43,000 --> 00:03:46,360 Ќе проучуваме места на ноќното небо 63 00:03:46,360 --> 00:03:49,800 во кои се сместени едни од најмасивните објекти во Вселената, 64 00:03:49,800 --> 00:03:52,100 вклучително и на силните леќести јата. 65 00:03:52,100 --> 00:03:55,800 Ајнштајновата теорија на општата релативност не учи дека 66 00:03:55,991 --> 00:04:01,169 овие масивни објекти го прекршуваат просторот и времето околу нив. 67 00:04:01,169 --> 00:04:04,200 Галаксиите кои се наоѓаат зад овие јата 68 00:04:04,200 --> 00:04:07,500 ќе изгледаат посјајни и поголеми од вообичаено. 69 00:04:07,500 --> 00:04:10,759 Во основа, тие работат како природни телескопи. 70 00:04:10,759 --> 00:04:12,359 Затоа ќе го користиме Хабл 71 00:04:12,359 --> 00:04:18,000 во комбинација со овие природни телескопи за да ѕирнеме подлабоко во Вселената. 72 00:04:18,600 --> 00:04:22,212 Мислам дека колку подлабоко, толку подобро. 73 00:04:22,212 --> 00:04:24,918 Ако можеме да имаме програми 74 00:04:24,918 --> 00:04:29,631 кои ќе ни овозможат да ги следиме хабловите програми за длабоките полиња и во иднина 75 00:04:29,631 --> 00:04:33,000 па дури и на најмалото делче од ноќното небо 76 00:04:33,000 --> 00:04:35,200 и само да гледаме подлабоко и подлабоко, 77 00:04:35,200 --> 00:04:37,573 речиси се` до почетокот. 78 00:04:37,573 --> 00:04:38,962 Сметам дека е прекрасно, 79 00:04:38,970 --> 00:04:42,180 бидејќи прекрасната работа со овие хаблови длабоки полиња е тоа што 80 00:04:42,180 --> 00:04:44,966 кога за прв пат ги видовме нашата реакција беше, 81 00:04:44,966 --> 00:04:49,100 после толку многу години на дебати за начинот на кој биле формирани овие галаксии, 82 00:04:49,100 --> 00:04:51,584 сега гледаме како тие биле формирани. 83 00:04:51,584 --> 00:04:54,584 Гледаме една временска низа, во времето. 84 00:04:54,584 --> 00:04:58,053 Гледаме како еволуирала низ времето, бидејќи живееме во временска машина. 85 00:04:58,053 --> 00:05:01,443 Ќе биде прекрасно ако ја прошириме уште малку 86 00:05:01,443 --> 00:05:04,300 и ако гледаме во различни средини. 87 00:05:04,350 --> 00:05:07,450 Начинот на кој галаксиите изгледаат во густи средини, 88 00:05:07,450 --> 00:05:09,377 што го нарекуваме галактички јата, 89 00:05:09,377 --> 00:05:11,954 во споредба со полето. 90 00:05:11,954 --> 00:05:16,550 Сметам дека Хабл се уште може да направи добра работа во тие две области. 91 00:05:18,550 --> 00:05:21,000 Значи работата на Хабл е далеку од завршена. 92 00:05:21,000 --> 00:05:27,000 Постојат многу работи што треба да се научат и многу нови прашања кои треба да се постават. 93 00:05:27,000 --> 00:05:29,000 Астрономите го знаат тоа. 94 00:05:29,000 --> 00:05:34,000 Постојат илјадници астрономи кои чекаат шанса да го користат Хабл за нивните истражувања 95 00:05:34,000 --> 00:05:40,000 бидејќи постојат 10 пати повеќе барања за користење на телескопот од неговиот капацитет за користење. 96 00:05:42,000 --> 00:05:45,000 Хабл е на врвот на својата моќ. 97 00:05:45,000 --> 00:05:48,000 Учиме нови начини за користење на Хабл, 98 00:05:48,000 --> 00:05:52,000 се уште немаме длабоко навлезено во она што можеме да го сториме со егзо - планетите. 99 00:05:52,000 --> 00:05:58,000 Го користиме овој нов пристап на користење на гравитационите леќи за да ја зголемиме Вселената 100 00:05:58,000 --> 00:06:01,000 на начин кој нема да ни биде достапен се до пуштањето во употреба на вселенскиот телескоп Џејмс Веб. 101 00:06:01,000 --> 00:06:04,000 Учиме нови работи за ѕвездите. 102 00:06:04,000 --> 00:06:07,000 На некој начин, откритијата започнуваат сега, 103 00:06:07,000 --> 00:06:11,000 уште еднаш сме на бранот на новите откритија. 104 00:06:11,500 --> 00:06:15,000 Транскрипција на ESA/Hubble. Превод на Андреј Стојчевски.